لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف این مقاله بررسی نظریه های مسئولیت پذیری اجتماعی است. مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت، تعهدات و وظایفی است که واحدهای تجاری برای حداکثر سازی ثروت سهامداران در برابر جامعه و محیط زیست به عهده دارد. روش تحقیق این مقاله، روش کتابخانه ای است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که نظریه های مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت متنوع و گوناگون می باشند. این نظریه ها در چهار گروه نظریه های ابزاری، نظریه های سیاسی، نظریه های یکپارچه و مکمل؛ و نظریه های اخلاقی قابل طبقه بندی است. در نظریه های ابزاری، شرکت بعنوان ابزاری برای خلق ثروت دیده می شود، و فعالیتهای اجتماعی آن تنها وسیله ای برای دستیابی به نتایج اقتصادی هستند. نظریه های سیاسی، بر قدرت شرکتها در جامعه و استفاده مسئولانه از این قدرت در عرصه سیاسی تاکید دارند. نظریه های یکپارچه و مکمل، بر برآورده ساختن مطالبات اجتماعی توسط شرکت متمرکز می شوند. نظریه های اخلاقی نیز بر مسئولیت های اخلاقی شرکتها نسبت به جامعه اشاره دارند. در واقع، این نظریه ها بر چهار بُعد سودآوری، عملکرد سیاسی، مطالبات اجتماعی و ارزش های اخلاقی متمرکز می شوند. این یافته ها نشان دهنده آن است که با ادغام این چهار گروه از نظریه ها، می توان نظریه جدیدی در رابطه با مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت، تدوین نمود.

این تحقیق با رویکردی جمعیت شناختی به مطالعه مسئولیت پذیری اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین جلوه های تغییرات اجتماعی فرهنگی در جهان معاصر می پردازد که مطابق نظریه گذار جمعیت شناختی دوم، عنصر تعیین کننده ای در تحولات خانواده و باروری تلقی می گردد. داده های تحقیق با اجرای پیمایشی در نقاط شهری روستایی گرگان گردآوری و تحلیل شد. سطح مسئولیت پذیری اجتماعی حدود یک سوم افراد نمونه تحقیق در حد بالا و بسیار بالا، و دو سوم باقیمانده نیز در حد پایین و متوسط قرار داشت. مسئولیت پذیری اجتماعی در زنان بیش از مردان بود و به موازات افزایش سن، مسئولیت پذیری اجتماعی نیز فزونی می یابد. مطابق نتایج، هرچه تحصیلات و درآمد افزایش می یابد، مسئولیت پذیری اجتماعی نیز رو به افزایش می گذارد.در مجموع، موفقیت پایدار سیاست های رسمی افزایش بعد خانواده و فرزندآوری مستلزم اقدامات مسئولانه و متعهدانه حکومت و دولت به منظور تامین نیازهای همه جانبه مردم است که موجبات تقویت رفتارهای مسئولانه و همراهی متعهدانه آنان را فراهم خواهد آورد.

پژوهش حاضر به صورت توصیفی و با تکیه بر روش همبستگی به بررسی رابطه ی بین مسیولیت پذیری اجتماعی با اثربخشی مدارس پرداخته است. جامعه ی آماری پژوهش شامل مدارس خاص(تیزهوشان، استعداد درخشان) شهرستان سنندج بوده به تعداد 241 بوده است. با توجه به محدودیت های ناشی از دسترسی به کل جامعه ی آماری محققان به نمونه گیری از کل جامعه مبادرت ورزیده اند. نمونه ی آماری با استفاده از جدول مورگان 132 نفر انتخاب شده که به صورت تصادفی ساده به ابزارهای پژوهش پاسخ داده اند. ابزار گردآوری داده ها دو عدد پرسشنامه ی استاندارد بوده است. برای مسیولیت پذیری اجتماعی از پرسشنامه ی کارول (1991) و جهت گردآوری داده های اثربخشی نیز از پرسشنامه ی هوی و میسکل(1991) بهره گرفته شد. روایی و پایایی این پرسشنامه ها در تحقیقات قبلی تایید شده بود و در پژوهش حاضر نیز روایی به وسیله ی نظر پژوهشگران و پایایی نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ به ترتیب برای پرسشنامه ی مسیولیت پذیری 0. 81 و برای پرسشنامه ی اثربخشی 0. 78 به دست آمده است. برای تحلیل داده ها و همچنین گزارش وضعیت داده ها از آزمون های تحلیل عاملی تاییدی، آزمون های تی، فریدمن و معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که مسیولیت پذیری اجتماعی رابطه ی مثبت و معنی داری با اثربخشی مدارس دارد و در این راستا می توان ادعا کرد هرچه معلمان و کادر اجرایی مدارس مسیولیت پذیرتر باشند به همان میزان اثربخشی بیش تری در مدارس به دست خواهد آمد. در رابطه با وضعیت ابعاد مسیولیت پذیری نیز ارزش و اهمیت این ابعاد در دیدگاه معلمان به تربیت شامل ابعاد اخلاقی، اقتصادی، اجتماعی و قانونی می باشد.

سازمان ها ضمن آن که به حفظ و بقای خود می اندیشند باید بتوانند فراتر از نگاه خودمدارانه، به علیت و اصلیت خویش که برگرفته از نقش و جایگاه اجتماعی آن ها است به پیامدها و آثار خویش بر جامعه بپردازند و حس تعهد، مسئولیت پذیری و پاسخگویی به نیازها و خواسته های جامعه را با مدنظر قرار دادن اخلاق و ارزش های اخلاقی در قالب مدیریت و برنامه ریزی جامع و راهبردی خود داشته باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد است با رویکردی کیفی به جست وجوی راهکارهای ارتقاء مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان با تأکید بر کدهای اخلاقی بپردازد. روش فن دلفی کلاسیک تعدیل شده برای جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفت. گروه نمونه نیز با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. بر اساس یافته های پژوهش، اولویت های پیشنهادی متخصصان در خصوص داشتن یک سازمان با مسئولیت پذیری اجتماعی بالا شامل: افزایش سطح اعتماد سازمانی و سلامت روان شناختی کارکنان از طریق رهبری اخلاقی، ایجاد جوسازمانی حمایتگر، تشکیل کمیته اخلاقی به منظور صیانت از تعالی سازمانی، حمایت جدی مدیران ارشد از تدوین و اجرای کدهای اخلاقی به عنوان راهنمای اصول اخلاق حرفه ای و مسئولیت پذیری اجتماعی، اطلاع رسانی و آموزش کدهای اخلاقی از طریق یک سیستم اطلاعاتی، سنجش سطح ادراکات اخلاقی کارکنان قبل از استخدام، اجرای کدهای اخلاقی بدون اِعمال تبعیض و عدم ورود به حریم خصوصی و شخصی کارکنان و. . . بود.

زمینه و هدف: : هوش اجتماعی توانایی شناخت افراد و توانایی عمل خلاقانه در روابط انسانی است که برای نیروهای پلیس ضروری است. هدف پژوهش، تدوین مدل ارتباطی هوش اجتماعی و مسیولیت پذیری اجتماعی دانشجویان ورزشکار دانشگاه علوم انتظامی امین می باشد. روش شناسی: روش پژوهش توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری دانشجویان ورزشکار رشته های مختلف ورزشی دانشگاه علوم انتظامی امین 700 نفر تخمین زده شد که با نمونه گیری تصادفی و جدول کرجسی و مورگان، 248 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه های استاندارد هوش اجتماعی سیلورا و همکاران (2001) و مسیولیت پذیری اجتماعی کارول (1991) بودند. روایی محتوایی آن به تایید اساتید دانشگاه رسید و پایایی با ضریب آلفای کرونباخ در تمام ابعاد بالاتر از 7/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و برازش مدل از روش حداقل مربعات جزیی با مدل سازی معادلات ساختاری از نرم افزار آماری (3)Smart PLS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین هوش اجتماعی و مسیولیت پذیری اجتماعی و تمام مولفه های مسیولیت پذیری (اقتصادی، قانونی، اخلاقی و بشردوستانه) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. میزان ضریب اندازه اثر هوش اجتماعی بر مولفه های مسیولیت پذیری اجتماعی: بشردوستانه 530/0، قانونی 720/0، اخلاقی 739/0 و اقتصادی 728/0 از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بودند. مقدار شاخص نیکویی برازش مدل (718/0GO =f) به دست آمد. نتیجه گیری: هوش اجتماعی به عنوان مولفه ی مهمی از سرمایه ی انسانی بر ابعاد اخلاقی، اقتصادی و قانونی مسیولیت پذیری اجتماعی دانشجویان ناجا، بسیار اثرگذار است. بنابراین تلاش ها برای شناسایی و پرورش هوش اجتماعی دانشجویان می تواند اولین اقدام برای افزایش و بهبود مولفه های مسیولیت پذیری اجتماعی پلیس در جامعه و افزایش کارآیی و اثربخشی نیروی انتظامی در کشور شود.

زمینه و هدف: شخصیت یکی از مهم ترین سازه های مطالعاتی در رفتار سازمانی می باشد که می تواند نقش اساسی در پیش بینی رفتار انسان ها داشته باشد، لذا هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین ویژگی شخصیتی هیجان پذیری مدیران شرکت ها و مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها می باشد. روش کار: جامعه آماری پژوهش، مدیران کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. تعداد نمونه آماری با روش کوکران 184 نفر تعین شد و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. این پژوهش از نوع کاربردی و پس رخدادی است. مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها دارای دارای پنج بعد مسئولیت های جامعه و کشور مسئولیت های زیست محیطی، مسئولیت های محیط کار، مسئولیت های بازار و صنعت، راهبری و فرآیندهای درون سازمانی می باشد. گردآوری داده های ویژگی شخصیتی هیجان پذیری مدیران با استفاده از پرسشنامه ویژگی های شخصیت هگزاکو و داده های مسئولیت پذیری اجتماعی با استفاده از چک لیست مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت که توسط پژوهشگر تهیه شده است، صورت گرفت. داده های اخیر از گزارش فعالیت سالانه هیات مدیره شرکت ها استخراج گردید. در پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار smart pls3 و SPSS 24 انجام گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که ویژگی شخصیتی هیجان پذیری مدیران با کلیه ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها ارتباط معناداری دارد. نتیجه گیری: مدیران با ویژگی شخصیتی هیجان پذیری به دنبال منافع گروه های مختلف افراد درگیر با شرکت می باشند و مسئولیت اجتماعی در قبال عموم افراد جامعه، کارکنان، محیط زیست و بازار محصولات شرکت در اولویت برنامه های شرکت قرار خواهد گرفت.

هدف: راهبرد تجاری انعکاسی از اقدامات و تصمیمات یک شرکت برای درک و سازگاری با محیط و پیداکردن جایگاه مطلوب در جامعه به منظور نیل به بالاترین سطح عملکردی است. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر راهبرد تجاری بر میزان افشای مسیولیت اجتماعی شرکت ها می پردازد. روش: نمونه ای متشکل از 127 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1393 تا 1397 انتخاب گردید و فرضیه پژوهش با بهره گیری از الگوی رگرسیون چند متغیره مبتنی بر تکنیک داده های ترکیبی مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که شرکت های برخوردار از راهبرد تجاری تهاجمی (آینده نگران) بیشتر از مدافعان تمایل به افشای مسیولیت پذیری اجتماعی شرکت دارند. به عبارت دیگر به کارگیری راهبرد تجاری تهاجمی، افشای مسیولیت پذیری اجتماعی شرکت ها را افزایش می دهد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل حساسیت نشان داد که استفاده از معیار جایگزین برای سنجش راهبرد تجاری شرکت نیز تاثیری بر نتایج اصلی پژوهش ندارد و نتایج تحقیق از استحکام برخوردار است. نتیجه گیری: نوع راهبرد تجاری شرکت، بر میزان افشای مسیولیت اجتماعی آن تاثیرگذار است و شرکت های دارایراهبرد تدافعی یا مدافعان به دنبال حداقل نمودن هزینه ها هستند و میزان افشای مسیولیت اجتماعی را کاهش می دهند. در مقابل، شرکت های با راهبرد تهاجمی یا آینده نگران در پی انعطاف و ریسک بیشتر بوده و میزان افشای مسیولیت اجتماعی را افزایش می دهند.